ภาพจากยูทูปที่เห็นอยู่นี้เป็นนายแบบนางแบบโฆษณาแฟชั่นที่สร้างโดย AI ของบริษัทเทคโนโลยีญี่ปุ่น DataGrid คนที่เห็นในภาพทุกคนไม่มีตัวตนจริง ดูเหมือนจริงจนแยกไม่ออกว่าไม่ใช่คน . เทคโนโลยีที่นำมาใช้นี้ เคยเอาไปสร้างภาพ แมว หน้าคน และบ้านพักของ Airbnb มาก่อน . AI ใช้ข้อมูลรูปหน้าและรูปร่างของคนจริงที่มีอยู่ แล้วทำการสร้างคนหน้าตาดีออกมาเป็นนางแบบและนายแบบ แล้วให้มันใส่เสื้อผ้าที่ต้องการโฆษณา . เทคโนโลยีที่ใช้เรียกว่า “Deep Fake” สามารถปรับเปลี่ยนหน้าของคนที่เห็นในวิดีโอจากคนหนึ่งไปเป็นอีกคนหนึ่ง หรือเปลี่ยนเป็นคนใหม่ไปเรื่อยๆ โดยไม่มีใครเป็นคนที่มีตัวตนจริงๆ . ทาง DataGrid ผู้สร้างภาพคนปลอมบอกว่า ยังสามารถพัฒนาให้ดูเหมือนจริงมากกว่าที่เห็นได้อีก . แค่ที่เห็นในภาพและยูทูปก็ดูหลอนเต็มที . วันนี้ยังเป็นภาพนิ่ง ต่อไปในอนาคตคงมีภาพเคลื่อนไหวเหมือนคนจริงกำลังแสดงหนังให้เห็นอยู่ในจอ!!! . https://www.scmp.com/lifestyle/fashion-beauty/article/3009466/ai-fashion-computer-generated-models-look-spookily-real . https://www.youtube.com/watch?v=m6t3IHpDT3g . ธุรกิจ 4.0
Samsung deepfake AI ที่จะเปลี่ยนภาพนิ่งบุคคลเพียงรูปเดียวให้เป็นคลิปวิดีโอเคลื่อนไหวได้
https://droidsans.com/samsung-deepfake-ai-turn-single-photo-video-clips/
TECH: หมากรุก เกมที่ทุกวันนี้มนุษย์พ่ายแพ้ AI จนต้องผลิต AI มาแข่งกันเอง . ในช่วงปีหลัง ๆ AI ก็เรียกได้ว่าพัฒนาอย่างต่อเนื่องขึ้นทุกวันจนมัน “เอาชนะ” มนุษย์ได้ในหลาย ๆ มิติที่มนุษย์ไม่เคยคิดว่ามันจะเอาชนะมนุษย์ได้ คำถามคือ แล้วจะเป็นยังไงต่อจากนั้น? วันนี้เราอยากจะเล่าเรื่องของ “เกม” ที่มนุษย์พ่ายแพ้แก่ AI มายาวนานเป็น 20 ปีแล้ว . ย้อนไปในปี 1997 ชาวไทยอาจกำลังทำมาหากินไม่รู้ชะตากรรมว่าตัวเองกำลังจะเจอวิกฤตเศรษฐกิจที่เลวร้ายที่สุด แต่ในอีกซีกโลก เรื่องราวที่ “ช็อกโลก” สุด ๆ คือปีนั้น แชมป์หมากรุกมือหนึ่งของโลกชาวรัสเซียอย่าง Garry Kasparov ได้พ่ายแก้ในเกมหมากรุกให้แก่ “ซูเปอร์คอมพิวเตอร์” ของ IBM นามว่า Deep Blue . เกมนั้นช็อกโลกมาก เพราะยุคนั้นไม่มีใครคิดว่า “คอมพิวเตอร์” จะมาเอาชนะมนุษย์ได้ในเกมอย่างหมากรุก ...แต่นั่นก็เป็นจุดเริ่มต้นของ “ชัยชนะ” ของเหล่า AI จนเรียกได้ว่าหลังจากความพ่ายแพ้ของ Kasparov มันก็ไม่มีคำถามอีกแล้วว่า “คอมพิวเตอร์” จะเล่นหมากรุกได้ดีกว่ามนุษย์หรือไม่? หรือกระทั่งคำถามว่า “นักหมากรุกมือหนึ่งของโลก” จะยังเป็นมนุษย์อยู่หรือไม่? . …ซึ่งสิ่งที่โหดคือ ถ้าเทียบกับเทคโนโลยีปัจจุบัน 20 ปีให้หลัง Deep Blue เป็นเทคโนโลยีโบราณมาก มันทั้งใช้อัลกอริธึ่มแบบโบราณ (ยุคนั้นยังไม่มี “Deep Learning”) และขนาดมันโบราณในมาตรฐานปัจจุบัน ในยุคนั้นก็ต้องลำบากสร้างคอมพิวเตอร์แบบพิเศษมารันมันโดยเฉพาะ เพราะคอมพิวเตอร์ปกติมีพลังประมวลผลไม่พอ . ...แต่มาทุกวันนี้ คอมพิวเตอร์แบบบ้าน ๆ ก็สามารถรันโปรแกรมหมากรุกระดับโลกที่ “เก่ง” กว่า Deep Blue ไม่รู้กี่เท่าได้ . และในยุคปัจจุบัน โปรแกรมที่เรียกได้ว่าเป็นแชมป์หมากรุกมีชื่อว่า Stockfish อันเป็นโปรแกรมที่ประมวลผลแพทเทิร์นการเล่นหมากรุกจากทั่วโลกทุกตำราและประมวลความเป็นไปได้ในการชนะจากความน่าจะเป็นในแต่ละการเดินหมาก . แล้ว Stockfish เก่งขนาดไหน เรียกได้ว่าในการแช่ง Top Chess Engine Championship ที่เป็นการแข่งหมากรุกที่เอา AI มาแข่งกันล้วน ๆ ทาง Stockfish นี่ชนะรัว ๆ มาหลายซีซั่นติด ๆ กันแล้ว . ...ใช่ครับ ยุคนี้จะหา “แชมป์หมากรุก” แบบเก่งที่สุดจริง ๆ มันไม่ใช่เรื่องของคนมาแข่งกันแล้ว แต่เป็นเรื่องของการผลิต AI มาสู้กันแล้ว มันไม่ใช่เกมที่มนุษย์สู้ได้แล้ว และมนุษย์ก็ยอมรับ . ซึ่งก็ไม่ต้องอะไรมากครับ ทุกวันนี้มันมีสิ่งที่เรียกว่า “โกงหมากรุก” อยู่ ซึ่งมันก็คือการที่มนุษย์แอบใช้โปรแกรมหมากรุกพวกนี้นี่แหละในการช่วยคิดว่าจะเดินต่อยังไง . หรือถ้าให้เทียบกับมนุษย์ คือมนุษย์ระดับ “แชมป์หมากรุก” ถ้าจะสู้กับ Stockfish ให้สูสี คือต้องได้เบี้ยเพิ่ม และใช้โปรแกรม AI ตัวอื่นที่แพ้ Stockfish ไปมาช่วยสู้น่ะครับ เกมถึงจะสมน้ำสมเนื้อหน่อย สู้กันแบบปกติ มนุษย์แพ้หมดรูปแน่นอน . ...แต่ความสนุกยังไม่จบเท่านั้น ช่วงปีสองปีก่อน เราคงเคยได้ยินชื่อของโครงการ DeepMind ของ Google ที่พัฒนา AI มาเพื่อทำสิ่งต่าง ๆ ให้เหนือมนุษย์ . และผลผลิตดัง ๆ จอง DeepMind ที่เราน่าจะเคยได้ยินคือ AlphaGo นี่เป็น AI สำหรับเล่นโกะที่เอาชนะแชมป์โกะที่เป็นมนุษย์ได้ และทำให้หลาย ๆ คนโคตรช็อกจนต้องหาคำอธิบาย . ทีนี้การสร้าง AlphaGo ออกมาแล้ว “ชนะมนุษย์” มันก็ไม่จบแค่นั้น ดังที่คำถามตอนแรกที่เรายกมาว่า ถ้า AI ชนะมนุษย์ที่เก่งที่สุดแล้ว มันจะพัฒนาอะไรไปต่อ? . คำตอบคือ ก็พัฒนาต่อ เพื่อชนะ AI ด้วยกัน และหลังจาก AlphaGo ชนะแชมป์โกะ Google ก็ได้พัฒนาต่อยอดมันมาจนเวอร์ชั่นล่าสุดเรียกว่า AlphaZero ซึ่งคราวนี้เล่นได้ทั้งโกะ หมากรุกญี่ปุ่น และหมากรุก . และมันก็ถึงเวลาที่ AlphaZero จะไปท้าชิงแชมป์กับ AI ที่เป็นแชมป์เก่าในโลกหมากรุกอย่าง Stockfish . …ซึ่งผลก็อย่างที่เราน่าจะเดาได้ครับ AlphaZero ชนะ (ให้ตรงคือแข่ง 100 เกม AlphaZero ชนะไป 28 เสมอไป 72 และไม่แพ้เลย) . ...แต่ที่โหดกว่านั้นคือความจริงเบื้องหลังที่ AlphaZero นั้น เริ่มจากไม่รู้อะไรเลยนอกจากกฎการเล่นหมากรุก และ “เล่นหมากรุก” มาได้แค่ 9 ชั่วโมง เท่านั้นก่อนจะชนะ Stockfish ที่ดูจะมี “ชั่วโมงบิน” เหนือกว่ามาก ๆ เพราะ Stockfish มันน่าจะรู้จักตำราหมากรุกที่มีมาทุกเล่ม และทางหมากของมนุษย์ที่เป็นแชมป์ระดับโลกทั้งหมดแล้ว . และความจริงเบื้องหลัง ความโหดของ AlphaZero ก็คือเรื่องของ “พลังประมวลผล” ล้วน ๆ เลยครับ เพราะมันเริ่มจากไม่รู้อะไรเลย แต่มันฝึกตัวเองจนเล่นหมากรุกได้เท่ากับ Stockfish ในเวลา 4 ชั่วโมง และใช้เวลาอีก 5 ชั่วโมงที่เหลือเพื่อพัฒนาตัวเองให้เหนือกว่า . ถามว่า AlphaZero ทำได้อย่างไร? คือต่างจาก Stockfish ที่เข้าใจตำราและทางหมากที่มีมาบนโลกทั้งหมดแล้วประมวลเทคนิคที่จะใช้ชนะ AlphaZero คิดถึงหมากรุกบนฐานขอความเป็นไปได้ทั้งหมดในการเดินหมาก กล่าวคือสเกลในการมองมันผิดกัน AlphaZero มองกว้างกว่าเยอะ ซึ่งนี่เป็นธรรมชาติของสไตล์ในการสร้าง AI แบบ Deep Learning คือมันจะใช้อัลกอริธึ่มแบบที่จะให้ AI พิจารณาทุกทางเลือกที่เป็นไปได้ แล้วให้ AI คิดหาทางเลือกที่มีความน่าจะเป็นที่จะเกิดผลดีที่สุด . นี่เป็นสิ่งที่พูดง่าย แต่ทำยาก เพราะวันนี้มนุษย์เราคิดถึงความเป็นไปได้ของสิ่งต่าง ๆ จากความเคยชิน และประมวลผลจากตรงนั้น เรื่องไหนที่ไม่น่าจะเกิด เราก็จะไม่เอามาคิด เพราะสมองเรามีศักยภาพไม่พอ ซึ่งความเหนือมนุษย์ของ Stockfish คือการเอา “ทุกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นมาแล้ว” มาพิจารณา ดังนั้นมันจึงหลักแหลมกว่ามนุษย์ แต่ AlphaZero มันเอา “ทุกเหตุการณ์ที่เป็นไปได้ภายใต้กฎเกณฑ์” มาพิจารณา ซึ่งมันทำให้ AlphaZero นั้นยังไงก็ต้องเหนือกว่า Stockfish . และก็อย่างที่บอกครับการที่ AlphaZero มันทำ “สิ่งที่พูดง่าย แต่ทำยาก” อย่างเอาทุกความเป็นไปได้มาพิจารณานี้ได้มันเป็นเรื่องของพลังประมวลผลที่โหดสุด ๆ เป็นส่วนใหญ่ . หรือพูดอีกแบบพลังประมวลผลที่โคตรโหดของ AlphaZero นั้นทำให้มันมี “ประสบการณ์” 1 ชั่วโมงมากกว่าที่ Stockfish เก็บ ๆ ข้อมูลมา 1 ปีเสียอีก และเอาจริง ๆ แค่ 1 ปีของ Stockfish นั้นก็น่าจะทำให้มันเล่นได้ “เหนือมนุษย์” ไปแล้ว . นี่ไม่ใช่สเกลแบบที่มนุษย์จินตนาการได้อีกแล้วว่า AI พวกนี้มัน “มีประสบการณ์” แบบไหน เพราะมันย่อสิ่งที่มนุษย์เก็บประสบการณ์ทั้งชีวิตมาอาจยังทำไม่ได้ มาให้เหลือแค่การเรียนรู้ของมันในชั่วโมงเดียว และการเรียนรู้หลาย ๆ ชั่วโมงของมันก็ได้สร้าง “ความรู้” แบบที่มนุษย์ไม่มีทางจะเข้าใจได้ในชั่วชีวิต . ...อันนี้พยายามจะเปรียบเทียบง่าย ๆ ให้ฟังนะครับถึงความต่าง . ทีนี้เอาจริง ๆ AlphaZero มันชนะ Stockfish มาตั้งแต่ปี 2017 แล้ว (คือราวหนึ่งปีให้หลังที่ AlphaGo ชนะแชมป์โกะ) และมันสร้างดีเบตใหญ่ในหมู่ชุมชนคนพัฒนา AI หมากรุกบ้าง ว่าตัว “โปรแกรม” ของ Stockfish มันมีโครงสร้างที่เก่าเกิน ต้องรื้อใหม่ให้มันออกมาคล้าย AlphaZero . ซึ่งโปรแกรมใหม่ที่เกิดขึ้นคือ Leela Chess Zero ซึ่งในที่สุดที่ Top Chess Engine Championship ซีซั่นล่าสุด (เพิ่งแข่งกันเมื่อ พ.ค. 2019 นี้เอง) มันก็เอาชนะ Stockfishได้สำเร็จ เป็นการปิดตำนานของ Stockfish ไป . ...ทั้งหมดที่เล่ามานี้ อยากจะให้เห็นว่า ในจุดที่ “AI ชนะมนุษย์” ก็อย่าคิดไปง่าย ๆ ว่ามันจะไม่มีอะไรให้มนุษย์ทำครับ เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นตลอด 20 ปีของโลกหมากรุกมันสอนเราว่า หนทางต่อไปหลังจากความพ่ายแพ้ก็คือการพัฒนา AI มาโค่นล้ม AI ตัวเก่า . คือสุดท้าย แม้ว่าเราจะต้องยอมรับว่ามันไม่ใช่เกมของมนุษย์อีกต่อไปแล้ว แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่ามนุษย์จะไป “มีส่วนร่วม” อะไรไม่ได้อีก และนี่เป็นคำตอบของคำถามที่หลาย ๆ คนสงสัยว่าในยุคที่ AI แย่งงานมนุษย์ไปหมดแล้วมนุษย์จะเหลืออะไรทำอีก คำตอบที่ง่าย ๆ แบบกำปั้นทุบดินก็คือก็ต้องพัฒนา AI ที่ทำงานได้ดีขึ้นมาโค่นล้มตัวเก่านี่แหละครับ . #BrandThink
คุณอรพงศ์ เทียนเงิน ผู้จัดการใหญ่ ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ออกมาเปิดเผยเมื่อสัปดาห์ก่อนว่า คนไทยในวันนี้ไปทำธุรกรรมที่สาขาของ SCB โดยตรงเพียง 4% อีก 96% เป็นธุรกรรมออนไลน์แบบดิจิตอล และยังมองไปในอนาคตอีก 3-5 ปีจากนี้ว่า ธุรกิจธนาคารมีโอกาสโดนดีสรัปสูงมาก เหมือนอย่างที่อุตสาหกรรม สื่อ ค้าปลีก การสื่อสาร เคยโดนมาก่อน . มีลิ้งค์ยูทูปที่เป็นการแสดงความเห็นของนายใหญ่ SCB แนบมาด้วย https://www.youtube.com/watch?v=Q1KPtLdY4xk . ฟังผู้บริหารธนาคารพูดถึงโอกาสที่ตัวเองจะโดนดิสรัปแล้ว ทำให้คิดถึงช่วงเวลาเมื่อประมาณสิบปีก่อนที่ได้ยินผู้บริหารสื่อใหญ่ๆหลายแห่งออกมาโอดครวญว่ากำลังอยู่ในอาการหนักเพราะโดนสื่อออนไลน์เล่นงาน และในที่สุดวันนี้ก็สะบักสะบอมโดนดีสรัปจริงๆ . มีโอกาสเป็นไปได้สูงมากที่จะได้เห็นคนทำงานธนาคารตกงานครั้งใหญ่ในเร็วๆนี้ หรืออาจถึงขั้นได้เห็นธนาคาบางแห่งต้องล้มหายไปด้วย . ธนาคารไทยกำลังพยายามตัดลดพนักงาน มันเริ่มกลายเป็นแรงงานส่วนเกินที่ไม่มีความจำเป็น แต่ขั้นตอนการลดคนทำงานในประเทศไทย ไม่ใช่เรื่องที่จะทำกันได้ง่ายๆ จะเลิกจ้างทันทีเหมือนอย่างระบบของฝรั่งเป็นเรื่องที่ทำได้ยาก . มีคนพูดกันมากว่า ยุคนี้ไม่ใช่ยุคของปลาใหญ่กินปลาเล็ก แต่เป็นยุคของปลาเร็วกินปลาช้า แล้วถ้ามาเจอปลาที่ทั้งใหญ่และเร็วจะเป็นอย่างไร? . ในประเทศจีน ทั้ง เทนเซ็นต์ และอาลีบาบา กำลังดีสรัปธนาคารจีนระบบดั้งเดิม ถ้ายักษ์จีนทั้งสองแห่งนี้ได้โอกาสจากภาครัฐไทยและโดดเข้ามาแข่งขันในระบบการเงินไทยจริงๆ ธนาคารไทยทุกแห่งอยู่รอดยากแน่ๆ . เอามูลค่าธนาคารไทยทุกแห่งรวมกัน จะมีมูลค่าประมาณยี่สิบเปอร์เซ็นต์ของ อาลีบาบา หรือ เทนเซ็นต์ เท่านั้น . สตาร์ทอัพหรือบริษัทเทคฯอินเตอร์หลายแห่งที่วันนี้อยู่ในประเทศไทยแล้ว เช่น Grab, Gojek, Line, WeWork ฯลฯ มีโอกาสสูงมากที่บริษัทเก่งเทคโนโลยีเหล่านี้ จะเป็นคู่แข่งที่น่ากลัวของธนาคารหรือสถาบันการเงินต่างๆ หลายแห่งมีเป้าหมายเป็นผู้ปล่อยกู้เหมือนธนาคาร อีกไม่นานจะได้เห็นภาพชัดเจนขึ้น . หากวิเคราะห์กันจริงๆ ทุกๆธุรกิจกำลังอยู่ในช่วงการพลิกโฉมครั้งใหญ่ ไม่ว่ากำลังทำธุรกิจอะไรอยู่ต้องปรับตัวทั้งนั้น . ประเทศไทยเราวันนี้บอกว่าเป็น ไทยแลนด์ 4.0 แต่ยังไม่มีอะไรที่เป็นรูปธรรม เรายังประมาทมากเกินไป และจะเตรียมตัวไม่ทันการเปลี่ยนแปลงของโลก . การรับมือกับดิสรัปชั่นควรเป็นวาระแห่งชาติที่คนทั้งประเทศต้องหันไปในทิศทางเดียวกัน!!! .
Top ten AI articles in 2019:
https://towardsdatascience.com/readers-choice-10-best-data-articles-714006b178e3